Ileostomia to stomia wyłaniana na jelicie cienkim. Charakteryzuje się tym, że trawiona treść trafia do woreczka przyklejonego do brzucha niemal non stop, a w wielu przypadkach również bez słowa „niemal”.
Książkowo nie powinna ona być zbita ani zupełnie wodnista. Prawidłowa konsystencja treści trafiającej do woreczka ileostomika powinna mieć papkowatą konsystencję.
Treść w ileostomii zawiera enzymy trawienne, co oznacza, że w kontakcie ze skórą może powodować jej podrażnienia. Im treść jest rzadsza, tym większe ryzyko jej podciekania pod płytkę stomijną, a co za tym idzie – tym większe ryzyko podrażnień skóry. To jednak nie jedyny problem, jaki wiąże się ze zbyt rzadką treścią jelitową.
Zbyt rzadka treść w ileostomii może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak odwodnienie i niedobory żywieniowe. Może również prowadzić do wspomnianego już wcześniej podciekania treści pod płytkę, podrażnień skóry i pojawiających się z tego tytułu problemów z odklejającym się workiem stomijnym.
By zwrócić uwagę, jak poważne to konsekwencje, przybliżmy nieco każdy z tych tematów.
Odwodnienie
W przypadku ileostomii treść jelitowa jest bardziej płynna niż w przypadku kolostomii, co jest sytuacją naturalną, z uwagi na fakt, że jelito cienkie wchłania mniej wody. Jednak zbyt rzadka treść może prowadzić do zwiększonej utraty płynów, co skutkować może odwodnieniem – które, jeśli jest poważne, wymaga hospitalizacji.
Z względu na szybszą utratę płynów dojść może do zaburzenia równowagi elektrolitowej, objawiającej się utratą sodu, potasu, magnezu i innych elektrolitów. To może powodować osłabienie, skurcze mięśni, a także zaburzenia rytmu serca lub inne powikłania.
Niedobory żywieniowe
Ze względu na szybszy pasaż treści jelitowej może dojść do zmniejszenia wchłaniania składników odżywczych. Skrócony czas kontaktu pokarmu z jelitem cienkim ogranicza wchłanianie witamin i minerałów. Długotrwałe niedobory żywieniowe mogą prowadzić do niedożywienia. Z kolei to może skutkować utratą masy ciała, osłabieniem i innymi objawami typowymi dla tego stanu.
Podrażnienia skóry wokół stomii
mają swoje źródło także w zbyt rzadkiej treści jelitowej. Jej kontakt ze skórą może prowadzić do podrażnień i maceracji skóry, bólu i dyskomfortu. Pamiętajmy, że podrażniona, a już na pewno uszkodzona skóra jest bolesna i trudna do leczenia. To pływa na komfort życia ze stomią.
Problemy z workiem stomijnym
są konsekwencją podciekania zbyt rzadkiej treści jelitowej pod płytkę stomijną. Niekontrolowane odklejanie się worków znacznie ogranicza społeczną ruchomość osób ze stomią. Stres, że „coś się wydarzy” podczas wyjścia do kawiarni, kina czy na basen, skutecznie blokuje wszelkie aktywności. To znacznie wpływa na psychikę osób ze stomią.
I właśnie z wymienionych i opisanych wyżej powodów, w przypadku ileostomii ogromne znaczenie ma odpowiednia gęstość strawionej treści.
Osoby ze stomią borykające się z tematem zbyt rzadkiej treści jelitowej często pytają, czy można ją zagęścić i jak to zrobić.
Przede wszystkim – zagęszczenie wydalanej treści jelitowej przy ileostomii jest możliwe.
Wystarczy wdrożyć kilka metod dietetycznych i farmakologicznych. Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na to, by:
– Dieta osoby ze stomią była bogata w błonnik, o ile lekarz nie zaleci inaczej
Spożywanie warzyw, owoców, pełnoziarnistych produktów zbożowych może pomóc zagęścić treść jelitową. Trzeba jednak stosować ostrożność podczas wdrażania do codziennej diety produktów bogatych w błonnik, by uniknąć nadmiernego wzdęcia lub innego dyskomfortu.
– Dieta osoby ze stomią zawierała białka i węglowodany złożone
Produkty białkowe to np. chude mięso, ryby, jajka. Do węglowodanów złożonych zaliczamy z kolei m.in. ziemniaki, ryż i makaron. Posiłki komponowane na bazie tych produktów mogą pomóc w zagęszczeniu treści jelitowej.
– Unikać i eliminować z diety produkty szkodliwe
Dotyczy to produktów, które mogą powodować biegunkę lub rozrzedzać treść jelitową. Są nimi: tłuste potrawy, pikantne jedzenie, kofeina, alkohol oraz sztuczne słodziki.
– Dieta osoby ze stomią zawierała produkty wiążące wodę
Do produktów takich zaliczamy banany, ryż, puree ziemniaczane, jabłka (bez skórki!), marchewkę oraz tapiokę. Mogą one pomóc w absorbowaniu nadmiaru wody i zagęszczaniu treści jelitowej.
– Osoba ze stomią pamiętała o nawadnianiu się
Tu warto zwrócić uwagę na istotny szczegół. Ileostomicy powinni się regularnie nawadniać, jednak powinni pamiętać, by nie spożywać dużej ilości wody w krótkim czasie. Takie działanie także może rozrzedzać treść jelitową.
Rekomenduje się, by pić mniejsze ilości płynów – lecz robić to częściej w ciągu dnia. Osoby ze stomią, oprócz wody, pić mogą napary z ziół, takich jak mięta czy imbir.
– Osoba ze stomią skonsultowała problem z lekarzem
Czasami, by zagęścić treść w przypadku ileostomii, lekarz może zalecić stosowanie leków zagęszczających treść jelitową. Należą do nich loperamid, lub suplementy błonnika (np. psyllium husk).
Zważywszy na fakt, że każda stomia jest inna, tak jak i każda osoba ze stomią inaczej radzi sobie z życiem z ileostomijnym woreczkiem, warto wprowadzić pełniejszą samoobserwację i pewną rutynę żywieniową, która pomaga zagęścić ileo-treść.
Warto też zasięgnąć opinii dietetyka, który może opracować indywidualny plan żywieniowy wpływający na poprawę jakości życia ze stomią.
Pozdrawiamy serdecznie, Med4Me
wszystkie użyte zdjęcia: pixabay