Gdy mówimy „stomia”, to na myśl przychodzi worek, płytka, cały ten ambaras z akcesoriami i kolejnością, jak czego używać i kiedy trzeba, a kiedy nie. Tymczasem stomia to przede wszystkim fragment ciała, które wymaga uwagi i troski. O czym mowa? O skórze wokół stomii. To ona codziennie ma kontakt z przylepcem, potem wilgocią, ruchem i trudnymi warunkami. Z jednej strony – wymaga pielęgnacji i ochrony. Z drugiej jednak, odrobiny spokoju, bez nadmiernej troski. Jak więc nie zaniedbać, ale i nie przesadzić?
Już odpowiadamy.
FOTO
Skóra wokół stomii ma swoje potrzeby. Jakie?
Zaskakująco proste: chce być czysta, sucha i niepodrażniona. I tak naprawdę nie potrzebuje zbyt wielu produktów, drogich preparatów ani rytuałów z dziesięcioma etapami. Potrzebuje celowanych akcesoriów, które poprawią i utrzymają jej dobrostan. Pamiętajmy, okolice stomii to nie pielęgnacja „beauty” – to pielęgnacja funkcjonalna. Jej cel to:
– ochrona przed wyciekiem treści jelitowej (największy wróg skóry stomijnej),
– utrzymanie bariery ochronnej skóry (czyli jej naturalnej odporności),
– zapobieganie podrażnieniom i reakcjom uczuleniowym.
I tu dochodzimy do kluczowej sprawy: którą jest równowaga.
Z nadmiaru troski łatwo wpaść w pułapkę przesady. Oto najczęstsze błędy wynikające z „nadopiekuńczości” wobec skóry wokół stomii. Warto je znać, by… nie popełniać:
1. Nadmierne stosowanie preparatów
W myśl zasady: nie wszystko na raz i nie w ilości: max. Stosuj tylko to, co jest potrzebne i w racjonalnych ilościach. To samo dotyczy testowania nowych produktów. Na jeden raz – jeden rodzaj.
2. Zbyt częsta zmiana worka i mycie okolic stomii z użyciem niewłaściwych detergentów
Perfumowane mydła i balsamy nie są wskazane do mycia okolic stomii. Tak jak i zmiana worka stomijnego i mycie okolic stomii bez wyraźnych przyczyn. Do oczyszczania okolic stomii warto używać płynu lub chusteczek czyszczących, ale do mycia tych miejsc – szarego (nieperfumowanego) mydła i letniej wody.
3. Analogicznie: Zbyt rzadkie zmienianie worka i zbyt mało uważne mycie okolic stomii
Worek należy zmieniać regularnie. Najczęściej oznacza to co 2-3 dni, w przypadku worka jednoczęściowego z opcją odpuszczania treści i 3-4 dni w przypadku sprzętu dwuczęściowego. Jeśli nie ma przesłanek nakazujących wymianę worka codziennie, nie należy tego robić, tak samo, jak nie należy przedłużać w nieskończoność decyzję o jego zmianie.
Takie zachowanie może powodować z kolei:
– podrażnienia okolic stomii,
– swędzenie i szczypanie nawet po zmianie worka,
– podciekanie treści pod płytkę i uszkodzenia skóry.
Jak znaleźć złoty środek, pomiędzy nadmierną stoma-gorliwością a prokrastynacją?
Obserwując swój organizm i ciało i układając właściwą organizację stoma-rutyny.
Tak więc:
1. Zmieniaj sprzęt regularnie
Nie wtedy, kiedy „już przecieka”, tylko wtedy, kiedy jeszcze wszystko trzyma, ale czas już mija. Dobrze dobrany rytm to fundament zdrowej skóry.
2. Myj skórę tylko tym, co bezpieczne.
W praktyce to letnia/ciepła woda i szare mydło. Najpierw pozostałości po poprzedniej płytce zbierz ze skóry z pomocą płynu czyszczącego lub czyszczących chusteczek.
3. Stosuj celowane środki ochronne i naprawcze, zwłaszcza gdy skóra tego wymaga
– zaobserwowałeś zaczerwienienia, podrażnienia i rany? Zapytaj swoją opiekunkę stomijną, co może pomóc zażegnać problem i jak najszybciej zastosuj środki naprawcze. Są wśród nich pianki lub spraye barierowe, pudry, półpierścienie hydrokoloidowe, lub te wzbogacone aloesem lub miodem manuka. Te produkty pomogą wrócić skórze do dobrej kondycji.
– jeśli masz tendencję do podciekania treści pod płytkę, lub jeśli masz ileostomię (co często jest tożsame) – zapytaj swoją opiekunkę stomijną o pierścienie hydrokoloidowe lub pastę uszczelniającą. Pomoże zatrzymać problem i zapobiec jego występowaniu w przyszłości.
4. Obserwuj skórę przy każdej zmianie worka
Sprawdź kolor, gładkość, suchość. Czy coś się zmieniło? Czy coś boli? Swędzi? Zamiast czekać i odkładać zmianę worka w nieskończoność – sprawdź.
5. Konsultuj się, jeśli masz wątpliwości
Lepiej zapytać niż ryzykować. Rozmowa z pielęgniarką stomijną, ze specjalistą, z którym można skontaktować się poprzez naszą bezpłatną infolinię, kontakt z innymi stomikami – to nie „panikowanie”. To odpowiedzialność.
Masz pytania, wątpliwości albo chcesz dobrać pielęgnację do swojego typu skóry?
Zadzwoń, napisz, skontaktuj się – jesteśmy tu, by pomóc, nie oceniać.
Pozdrawiamy serdecznie, Med4Me Team
