Wielkość stomii to temat, który często wraca. Między innymi także dlatego, że wiąże się mocno z doborem sprzętu stomijnego, a co za tym idzie – jakością życia stomika.
Warto pamiętać, że stomia to nie jest „stały i niezmienny element”. Jej wygląd, a zwłaszcza wielkość, potrafi się zmieniać. Dla wielu osób to duże zaskoczenie. Pierwsze zmiany w tym obszarze można obserwować, już w ciągu pierwszych kilkunastu dni od daty wyłonienia.
Stomia zaraz po operacji jest obrzmiała, przez co dość duża. Szybko jednak zaczyna zmieniać swoją wielkość wraz z tym, jak zmniejsza się pooperacyjna opuchlizna w operowanym miejscu. Zmniejszenie się rozmiaru stomii to naturalny proces. Warto jednak wiedzieć, co się za tym kryje i jak się na to przygotować.
Od czego zależy wielkość stomii?
– od jej rodzaju.
Ileostomia. To stomia wyłoniona na jelicie cienkim. Zwykle jest mniejsza niż kolostomia i w odróżnieniu od niej – okrągła, ale bardziej aktywna.
Kolostomia. Stomia wyłoniona na jelicie grubym. Ma lekko owalny kształt i zazwyczaj ma większą średnicę, ponieważ jelito grube ma większy przekrój.
Urostomia. Wykonywana z fragmentu jelita. Tak jak ileostomia, jest okrągła i mniejsza i z definicji niż kolostomia.
– od czasu, jaki upłynął od operacji:
Bezpośrednio po zabiegu stomia jest obrzęknięta. To reakcja naturalna, związana z gojeniem.
Z czasem (zwykle po kilku tygodniach) obrzęk schodzi i stomia się zmniejsza.
– od budowy ciała i masy mięśniowej.
U osób szczupłych stomia często jest bardziej wypukła. Natomiast u stomików z większą ilością tkanki tłuszczowej, stomia może być „wciągnięta” i mniej wystawać.
– od upływu czasu i stanu zdrowia.
Na przestrzeni miesięcy czy lat stomia może się zmieniać. Na przykład: w wyniku przybrania na wadze, utraty kilogramów, przepukliny okołostomijnej czy zmian skórnych.
Dlaczego trzeba reagować na zmianę wielkości stomii?
1. Ponieważ wielkość stomii ma ogromne znaczenie przy właściwym doborze sprzętu stomijnego. Innymi słowy, sprzęt stomijny musi być dopasowany do średnicy stomii i jej wysokości. Źle dopasowany sprzęt może powodować podciekanie treści pod płytkę stomijną i jej odklejanie się. Stomie wysokie i wystające znacznie ponad poziom brzucha wymagają innych płytek/worków stomijnych niż stomie płaskie lub wystające minimalnie. Przy stomiach mocno wystających sprawdzają się płytki płaskie, przy małych i ledwo odstających od skóry brzucha rekomendowane są płytki typu convex).
2. Ponieważ brak dopasowania otworu w płytce stomijnej do zmieniającej się wielkości stomii może skutkować:
– podciekaniem treści i uszkodzeniem skóry pod stomijną płytką. Dzieje się tak, gdy otwór jest zbyt duży, bo wycinany z przyzwyczajenia – choć stomia się zmniejszyła.
– nadmiernym uciskiem na stomię, co może powodować ból, krwawienie albo nawet martwicę fragmentu jelita – jeśli otwór jest za mały.
Jak się przygotować na zmianę wielkości stomii?
– Obserwuj i mierz stomię przed wycięciem otworu w płytce.
To ważne zwłaszcza w pierwszych tygodniach po operacji, gdy wielkość stomii może się zmienić dość szybko i znacznie. W czasie późniejszym dokonuj korekty rozmiaru otworu w płytce zawsze, gdy masz wrażenie, że sprzęt „nie leży” tak jak wcześniej.
– Korzystaj z szablonów do mierzenia stomii.
Nie wycinaj otworów w dużej ilości płytek „na zapas”.
Większość producentów sprzętu dodaje papierowe szablony do mierzenia stomii.
– Bądź w kontakcie z pielęgniarką lub opiekunką stomijną.
To ona nauczy Cię, jak prawidłowo mierzyć i dopasowywać sprzęt i uwrażliwi na to, na co należy zwracać szczególną uwagę.
– Nie przywiązuj się do „jednego rozmiaru na zawsze.”
Przy większych zmianach wielkości stomii nierzadko konieczna jest również zmiana rodzaju sprzętu stomijnego.
Pamiętaj, że nie zawsze musisz zmieniać markę swojego sprzętu, zmieniając jego rozmiar. Wielu producentów oferuje płytki o zmiennej średnicy, które można docinać, oraz worki różnej wielkości.
Wielkość stomii nie jest czymś stałym.
Zmienia się na początku po operacji, ale też w dalszym czasie pod wpływem różnych czynników. Najważniejsze to mierzyć, obserwować i reagować, bo prawidłowe dopasowanie sprzętu to podstawa komfortu i zdrowia skóry wokół stomii.
Jeśli w tym temacie potrzebujesz wsparcia – skontaktuj się z nami. Chętnie pomożemy Ci dobrać sprzęt i powrócić do zasłużonego komfortu.
Pozdrawiamy serdecznie, Med4Me Team
W dzisiejszej galerii goszczą zdjęcia worków i płytek stomijnych, dostępnych w ofercie naszych sklepów. Można je również zamówić w formie darmowych próbek.
To są wyroby medyczne. Używaj ich zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.